Vanuit mijn functie neem ik deel aan diverse bijeenkomsten, presentaties en netwerken. De laatste tijd valt het me op dat de gesprekken daarin steeds vaker een negatieve insteek hebben. En ja, dat geldt ook voor mij.
Ik betrap mezelf erop dat ik tegenwoordig vaker op een negatieve manier spreek over de uitdagingen die voor ons liggen dan ik vroeger deed – zeg, een paar jaar geleden. Het is niet wat ik wil, maar het gebeurt toch, vaak onbewust. Voor je het weet, praten we elkaar een negatieve spiraal in, die ons geen oplossingen oplevert en ons zeker niet vrolijker stemt. Gelukkig werk ik bij Stichting Bewuste Bouwers, die vanuit haar visie en missie onze sector juist positief benadert en dat ook actief uitdraagt. Daardoor word ik van tijd tot tijd aangezet tot dit soort reflectie.
Maar hoe komt het toch dat we zo gemakkelijk in deze valkuil trappen?
We groeien er allemaal mee op: waarschuwingen als “Pas op”, “Niet doen”, “Kijk uit”. Goedbedoelde woorden, ingeprent door ouders, leraren en andere opvoeders. Ze vormen het fundament van ons veiligheidsbesef. Want ja, we moesten beschermd worden – tegen de hoek van de tafel, tegen onbekenden op straat, tegen risico’s die we zelf nog niet konden inschatten. Wat we vaak vergeten, is dat al die waarschuwingen ons brein ook op een bepaalde manier programmeren: negatief. Niet om ons te ontmoedigen, maar om ons te beschermen.
Toch schuilt daarin een paradox. Want terwijl die innerlijke bewaker ons waarschuwt voor alles wat buiten de gebaande paden ligt, ontdekken we juist in het onbekende onze kracht. Groeien betekent grenzen verleggen, risico’s durven nemen, leren van het onbekende. Juist dáár ontstaat vooruitgang. En hoe vaker we dat doen, hoe gemakkelijker het wordt om de positieve kanten van verandering te zien. We trainen onszelf om te denken in kansen in plaats van in bedreigingen.
Positief blijven in een wereld vol uitdagingen
Maar eerlijk is eerlijk: het is tegenwoordig niet makkelijk om dat positieve denken vast te houden. Kijk om je heen. Netcongestie, de stikstofproblematiek, het woningtekort – en dan nu ook nog een land zonder regering. Het zijn vraagstukken die groot aanvoelen, ingewikkeld zijn en vaak als onoplosbaar worden gepresenteerd.
Het resultaat? Ons oerbrein – getraind op gevaar – ruikt zijn kans en neemt het over. We kruipen terug in onze schulp, gaan twijfelen, durven niet meer te dromen. We zien weer vooral wat er níét kan, in plaats van wat er wél mogelijk is.
Maar juist nu is het belangrijk om dat negatieve script actief te herschrijven. Niet door onze ogen te sluiten voor de realiteit, maar door bewust óók de andere kant te blijven zien. Want die is er. Neem de PROVADA van laatst: innovatieve oplossingen, duurzame ambities, en samenwerking die écht ergens toe leidt. Het is er allemaal – als je het maar wíl zien.
